مریخ نورد کنجکاوی ناسا به یک دشت نمک رسید - وبلاگ تینتا

به گزارش وبلاگ تینتا، مریخ نورد کنجکاوی ناسا پس از یک سفر سخت، به منطقه ای سرشار از نمک رسیده است که تصور می گردد میلیاردها سال پیش با ناپدید شدن آب از سیاره سرخ شکل گرفته باشد.

این منطقه از کوه شارپ (Mount Sharp) که مریخ نورد کنجکاوی هم اکنون در آن به سر می برد، سرشار از مواد معدنی نمکی است که دانشمندان فکر می نمایند از خشک شدن نهرها و حوضچه ها به جای مانده اند. این منطقه می تواند سرنخ هایی را درباره چگونگی تغییر آب وهوای مریخ از چیزی مشابه زمین به بیابان یخ زده و بی حاصل امروزی در خود داشته باشد.

مواد معدنی نمکی این منطقه از کوه شارپ، برای نخستین بار سال ها پیش از فرود کنجکاوی بر مریخ، به وسیله مدارگرد شناسایی مریخ (MRO) ناسا شناسایی شده بودند. اما کنجکاوی با نگاه نزدیک به سطح کوه شارپ، مجموعه ای از انواع سنگ ها و نشانه های آب باستانی، از جمله قلوه سنگ هایی با بافت پوک و مواد معدنی نمکی مانند منیزیم سولفات، کلسیم سولفات (از جمله گچ) و حتی سدیم کلرید که نمک خوراکی معمولی را تشکیل می دهد، کشف کرد.

با محاسبه تنش مته انتهای بازوی رباتیک مریخ نورد که برای پودر کردن نمونه سنگ ها و در نهایت تجزیه وتحلیل آن ها استفاده می گردد، تیم کنجکاوی سنگی به نام کانایما (Canaima) را برای حفاری و جمع آوری سی و ششمین نمونه مأموریت انتخاب کرد.

کاتیا زامورا-گارسیا (Kathya Zamora-Garcia) مدیر پروژه کنجکاوی در بیانیه ای گفت: مطابق روند هر حفاری، گرد و غبار را پاک و سپس سطح بالایی کانایما را با مته سوراخ کردیم. اما نبود آثار خراش یا دندانه شدن سنگ، نشان می داد که ممکن است سوراخ کردن آن سخت باشد.

سپس تیم عملیات را متوقف کرد تا مقدار خطر حفاری را برای بازوی کنجکاوی بسنجد. در نهایت با یک الگوریتم حفاری نو برای به حداقل رساندن استفاده از کوبش، که شامل حرکت چکشی مته ها برای نفوذ به سطوح سخت می گردد، متخصصان تصمیم به ادامه عملیات گرفتند و هیچ ضربه ای مورد احتیاج نبود.

این تیم اکنون قطعات نمونه جمع آوری شده از کانایما را با استفاده از ابزار شیمی و کانی شناسی کنجکاوی و ابزار تجزیه وتحلیل نمونه در مریخ، مطالعه خواهد نمود.

سفر جاده ای تابستانی کنجکاوی

مریخ نورد کنجکاوی برای رسیدن به این منطقه غنی از سولفات، ماه آگوست (مرداد) مشغول حرکت در راستای باریک و ماسه ای به نام گذرگاه پارایتپوی (Paraitepuy) بود. بیش از یک ماه طول کشید تا کنجکاوی به طور ایمن در این سطح سخت که بین تپه های بلند به صورت مارپیچ کشیده شده است، حرکت کند.

اگرچه گذرگاه پارایتپوی اغلب بدون سنگ های تیزی است که باعث آسیب به چرخ های مریخ نورد شوند، اما شن و ماسه می تواند به همان میزان برای کنجکاوی خطرناک باشد. اگر چرخ های مریخ نورد قدرت کشش خود را از دست بدهند، ممکن است در سطح گیر کند.

تیم کنترل مریخ نورد چالش دیگری هم داشتند. آسمان مریخ به وسیله تپه های اطراف آن مسدود شده بود و کنجکاوی باید با دقت به گونه ای قرار می گرفت که آنتن های آن به سمت زمین باشد و بتواند با مدارگردهای مریخ در تماس باقی بماند.

در حالی که تیم مأموریت با دقت این راستا را می پیمود، به وسیله دوربین مست کم (Mastcam) هم عکس هایی تماشایی از این منطقه ثبت کرد، به ویژه یک پانوراما از منطقه که در 14 آگوست (23 مرداد) تهیه شد.

النا آمادور-فرنچ (Elena Amador-French) هماهنگ نماینده عملیات علمی کنجکاوی بین تیم های علمی و مهندسی در این زمینه گفت: ما هر روز صبح تصاویر نوی دریافت می کردیم و بسیار شگفت زده بودیم. پشته های ماسه ای بسیار زیبا بودند و رد کوچک مریخ نورد روی آن ها دیده می شد. صخره ها هم نمای دیدنی داشتند و خیل به دیواره ها نزدیک شدیم.

اما با وجود عبور از گذرگاه پارایتپوی، کنجکاوی همچنان راه سختی در پیش دارد. این منطقه نمکی چالش های خاص خود را دارد و به ویژه، تیم عملیات مریخ نورد باید سطوح صخره ای را که قرار گرفتن هم زمان هر شش چرخ کنجکاوی روی سطح پایدار را سخت می نمایند، در نظر بگیرد.

اگر مریخ نورد پایدار نباشد، اپراتورها برای جلوگیری از برخورد مته با سنگ های ناهموار، آن را باز نمی نمایند. آمادور-فرنچ در این باره اشاره نمود: به نظر می رسد که هرچه نتایج علمی بیشتر و جالب تر می گردد، مریخ موانع بیشتری را پیش روی ما قرار می دهد.

با این وجود مریخ نورد کنجکاوی به کاوش در این منطقه ادامه خواهد داد و ثابت خواهد نمود که پس از گذشت 10 سال از حضور در مریخ، همچنان باید منطقه ها زیادی را پوشش دهد.

عکس کاور: رسیدن مریخ نورد کنجکاوی به منطقه نمکی که بر اثر خشک شدن آب شکل گرفته است.

Credit: NASA/JPL-Caltech/MSSS

منبع: Space