اُوِرتوریسم در صنعت گردشگری چیست و چه راه حلی دارد؟ - وبلاگ تینتا

به گزارش وبلاگ تینتا، اورتوریسم | Overtourism

همه می دانیم که صنعت توریسم و گردشگری بخش مالی مهم و در آمدزایی برای هر منطقه و کشور محسوب می گردد. اما صنعت گردشگری هم مثل هر بخش و صنعتی، جنبه تاریکی هم دارد که تا به حال به آن توجه زیادی نمی شد. این بخش تاریک و منفی، اُوِرتوریسم (Overtourism) نامیده می گردد که به معنای ازدحام بیش از حد و مخربِ گردشگران در یک مکان و منطقه است. در سال های اخیر بحث اورتوریسم به معضل تازه و جدی صنعت گردشگری تبدیل شده و کشورهای مختلف به فکر راهکار برای برطرف این مشکل برآمده اند. در ادامه با خبرنگاران همراه باشید تا در خصوص اورتوریسم در صنعت گردشگری و راه های مقابله با آن بیشتر صحبت کنیم.

اورتوریسم در صنعت جهانگردی چیست؟

اثرات مثبت و سازنده صنعت جهانگردی و توریسم بر کسی پوشیده نیست. این جنبه های مثبت به وسیله درآمدزایی، دریافت مالیات، فروش کالا و خدمات و سرویس های مختلف به جهانگردان و اشتغال زایی کاملا مشهود و معین است. به همین علت هم کشورهای مختلف جهان سعی می نمایند با تقویت و حفظ مکان ها و جاذبه های جهانگردی و ایجاد زیرساخت های مناسب بتوانند از درآمدهای حاصل از این صنعت بهره مند شوند. اما با رشد آمار سفرها و افزایش تعداد جهانگردان داخلی و خارجی مسئله ای نو پدیدار شده که جنبه های بسیار مخرب و آسیب زننده ای می تواند داشته باشد. حتما تا به حال برایتان پیش آمده که در تعطیلات مثل عید نوروز یا تابستان به جایی سفر کنید و آن قدر مقصد و جاذبه های جهانگردی شلوغ و پرازدحام باشد که هیچ لذتی از سفرتان نبرید. البته ازدحام بیش از حد جهانگرد و بیشتر از حد ظرفیت که اورتوریسم نامیده می گردد تنها باعث اختلال در سفر مسافران نمی گردد. بلکه می تواند تاثیرات مخربی بر زندگی مردم محلی، محیط زیست و آثار و جاذبه های تاریخی و جهانگردی هم داشته باشد.

تعریف اورتوریسم

اگر به طور خلاصه بخواهیم اورتوریسم در صنعت جهانگردی را تعریف کنیم باید این طور بگوییم: اورتوریسم وقتی اتفاق می افتد که تعداد بازتماشامایندگان یک مقصد بسیار زیاد باشد. البته استفاده از عبارتِ بسیار زیاد نمی تواند به طور دقیق این مفهوم را معین کند و نمی توان عدد دقیقی برای آن عنوان نمود. این موضوع تا حد زیادی به مقصد جهانگردی، ساکنین و افراد بومی در آن منطقه، میزبان ها، صاحبان کسب و کار و جهانگرد ها بستگی دارد. مثلا ممکن است تعداد بازتماشامایندگان در یک بنای تاریخی به طور میانگین 100 نفر باشد و اورتوریسم محسوب نگردد. اما همین 100 نفر اگر در یک منطقه جنگلی یا ساحلی باشند باعث بر هم زدن آرامش و محیط آن جا بشوند و در نتیجه اورتوریسم تلقی بگردد.

فرایند رشدِ جهانگردی و توریسم

به این ترتیب می توانیم بگوییم اورتوریسم ودر صنعت جهانگردی وقتی رخ می دهد که: تعداد جهانگردان بیشتر از تسهیلات و امکانات ارائه شده در یک منطقه باشد؛ و ازدحام بیش از حد جهانگرد در یک مکان باعث کاهش کیفیت خدمات و رضایت و تجربه سفر بازتماشامایندگان بگردد. بر اساس سازمان جهانی جهانگردیِ سازمان ملل متحد (UNWTO)، تعداد جهانگردانی که از کشورهای دیگر تماشا می نمایند هر سال 30% رشد می نماید. به این ترتیب از سال 2010 تا 2030 این رقم به 1.8 میلیارد ورود جهانگرد در سال افزایش پیدا خواهد نمود.

با توجه به این آمار، اورتوریسم در صنعت جهانگردی معضلی غیرقابل اجتناب خواهد بود و به ویژه در مقاصد محبوب و پرطرفدار شاهد این معضل و ازدحام بیش از حد جهانگرد خواهیم بود. بسیاری از کشورها فکر می نمایند یک سال جهانگردیِ پیروز حتما به معنای افزایش آمار جهانگرد ها و مسافران است. از طرفی به علت جنبه های مثبت مالیِ صنعت جهانگردی، بیشتر دولت ها به جای آن که به فکر محدود کردن ورود جهانگردان بشوند در صدد جذب بیش از پیش جهانگردان خارجی و داخلی هستند.

کدام کشورها بیشترین حجم اورتوریسم را دارند؟

اورتوریسم در صنعت جهانگردی به سرعت در حال تبدیل شدن به یک معضل و مساله جدی و نگران نماینده است. بعضی از شهرها و کشورهایی که در حال حاضر بیشتر از سایر کشورها با معضل ازدحام بیش از حد جهانگرد دست و پنجه نرم می نمایند عبارتند از: شهر بارسلونا اسپانیا، شهر ونیز ایتالیا، شهر آمستردام هلند، کیوتو ژاپن و نیویورک سیتی آمریکا. در سال 2010 تنها 500 هزار نفر از ایسلند تماشا نموده اند، اما این رقم در حال حاضر به بیش از 2 میلیون نفر در سال رسیده است. آمستردام شهر کوچکی است که جمعیتش به زحمت به یک میلیون نفر می رسد. اما سالانه پذیرای بیش از 15 میلیون جهانگرد و جهانگرد است! شهر دوبرونیک کرواسی به علت اورتوریسم و ازدحام بیش از حد جهانگرد مجبور شده محدودیت 4000 نفر بازتماشاماینده در روز را اعمال کند. سایر شهرهایی که از معضل اورتوریسم یا ازدحام بیش از حد جهانگرد رنج می برند عبارتند از شهرهای پاریس، کپنهاگ دانمارک و برلین آلمان.

اثرات منفی اورتوریسم در صنعت جهانگردی

پتانسیل ها و مزایای جهانگردی و توریسم بر کسی پوشیده نیست. با این حال، اثرات منفی محیط زیستی و اجتماعی-فرهنگیِ جهانگردی روز به روز نمود بیشتری پیدا می نماید و به پدید آمدن معضل اورتوریسم منجر شده است. بعضی از نتایج شاخص اورتوریسم عبارتند از ایجاد ترافیک و راه بندان، ازدحام بیش از حد و آزاردهنده جهانگردان در شهرها یا مکان های جهانگردی و تخریب و آسیب های محیط زیستی. اورتوریسم می تواند باعث آسیب های دائمی و از بین رفتن پدیده های طبیعی یک منطقه گردد و از طرفی منجر به جابجایی های غیراصولیِ جمعیت بومی و برهم زدن زندگی سنتی مردم منطقه گردد.

راهکار معضل اورتوریسم چیست؟

اورتوریسم در صنعت جهانگردی معضلی است که باید جدی و اصولی به آن پرداخته گردد. یکی از اولین راهکار های اورتوریسم بدون شک جهانگردی مسئولانه است. جهانگرد ها می توانند در فصل پرجهانگرد و اوج سفرها، مقاصد خاصی و خلوت تر را انتخاب نمایند و در فصل و زمان های دیگر به مقاصد جهانگردی سفر نمایند. هرچه باشد، ازدحام بیش از حد جهانگرد می تواند اثرات مخرب و بدی روی تجربه سفر خودِ جهانگردان هم داشته باشد. با این وجود، جهانگردانی که در فصل های شلوغ به یک منطقه سفر می نمایند هم باید مراقب باشند که رفتارهایشان تاثیر منفی بر منطقه و محیط نداشته باشد. ریختن زباله، روشن کردن آتش، بی احترامی به فرهنگ مردم محلی، رعایت نکردن عرف ها و آسیب زدن عمدی یا غیرعمدی به جاذبه های جهانگردی طبیعی و تاریخی از جمله اثرات منفی حضور جهانگردان در یک منطقه می تواند باشد.

منبع: worldatlas.com