چرا کشور محصور در خشکی مغولستان نیروی دریایی دارد؟
به گزارش وبلاگ تینتا، مغولستان، کشوری محصور در خشکی است؛ با این حال، این کشور نیروی دریایی دارد و رزمایش های نظامی نیز برگزار می نماید. دلیل این امر چیست؟

بسیاری کشورهای محصور در خشکی که به آب های آزاد دسترسی ندارند، نیروی دریایی خود را حفظ می نمایند که تصور آن در ابتدا ممکن است عجیب به نظر برسد؛ اما وقتی متوجه شوید که جدا از اقیانوس ها، دریاچه ها و رودخانه ها هم برای بسیاری کشورها، تشکیل مرزهای بین المللی می دهند؛ داشتن نیروی دریایی ایده ای غیرقابل تصور نخواهد بود. برای مثال قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان که هر سه، کشورهای محصور در خشکی هستند، همگی در بزرگ ترین دریاچه دنیا یعنی دریای خزر که مرز مشترک آن ها است، دارای ناوگان دریایی هستند. پاراگوئه در رودخانه های اصلی کشور دارای قایق های گشت مسلح است؛ به این دلیل که هر دشمنی می تواند به وسیله آرژانتین و از دریا و با حرکت خلاف جریان آب در این رودخانه ها به قلب پاراگوئه برسد.
بعلاوه سوئیس که یک ملت بی طرف در طول تاریخ بوده، یکی از مسلح ترین کشورهای دنیا و دارای قایق های گشت مسلح در دریاچه های متعدد این کشور است. مجارستان صاحب یک ناوگان دریایی کامل شامل کشتی های جنگی و کشتی های مین روب است. همه این کشورها دارای دلایل منطقی برای دفاع از جهتهای آبی درون مرزی خود هستند؛ اما مغولستان داستان دیگری دارد.
مغولستان از جهت دسترسی به آب، محصورترین کشور دنیا است؛ به صورتی که مرزهایش با نزدیک ترین خط آبی 600 کیلومتر فاصله دارد. از نظر وسعت، مغولستان دومین کشور بزرگ محصور در خشکی، بعد از قزاقستان است.
تنها مرز آبی بین المللی مغولستان یک جهت آبی شکسته 10 کیلومتری در انتهای شمال شرقی دریاچه Uvs است که قسمت کوچکی از آن به خاک روسیه وارد می گردد. اگر بخواهیم واقع بینانه صحبت کنیم؛ احتمال اینکه روسیه به وسیله این جهت باریک به خاک مغولستان تجاوز کند، بسیار کم است. اما با این حال اگر مغولستان می خواهد از مرز آبی خود دفاع کند، اشکالی ندارد. ولی اینکه مغولستان نیروی دریایی دارد به این دلیل نیست. در حقیقت نیروی دریایی مغولستان به هیچ وجه در دریاچه Uvs فعال نیست؛ بلکه روی پهنه آبی دیگری یعنی دریاچه یخووسگول (Khövsgöl) است که به طور کامل داخل مرز است. مرز روسیه بیش از 13 کیلومتر از کرانه این دریاچه فاصله دارد و به وسیله یک منطقه کوهستانی مرتفع جدا شده است.
نیروی دریایی مغولستان نتیجه کوشش بی فایده این کشور برای زنده نگه داشتن یک میراث از دست رفته است. 800 سال پیش، مغول ها به رهبری قوبلای خان (Kublai Khan)، بزرگ ترین نیروی دریایی دنیا را داشتند. امپراتوری مغول در زمانی که بیشترین وسعت خود را داشت و گستره آن از آسیای مرکزی تا اروپای شرقی می رسید، در طول دریای ژاپن، دریای جنوبی و دریای شرقی چین، دریای عرب و خلیج فارس حضور دریایی داشت. دو مرتبه در اواخر قرن سیزدهم، چنگیز خان (Genghis Khan)، ناوگانی شامل بیش از 4000 کشتی را در عبور از دریای ژاپن و به هدف حمله به این کشور جزیره ای راهنمایی کرد. هر دو ناوگان در طوفان های دریایی ویرانگر که ژاپنی ها باد الهی یا کامی کازه (kamikaze) می نامیدند، نابود شدند. قرن ها بعد هزاران خلبان جنگ دنیای دوم که به کامی کازه مشهور بودند، برای حفاظت از ژاپن در ماموریت هایی که به خودکشی منجر می شد، هواپیماهای خود را در کشتی های دشمن تخریب می کردند.
در پایان قرن سیزدهم، امپراتوری مغول به تعدادی امپراتوری مستقل تبدیل شده بود. پایان با فتح امپراتوری مغول به وسیله چین، مغولستان به عقب و عقب تر از آب رانده شد تا به موقعیت محصور در خشکی فعلی رسید.
در دهه 1930، وقتی اتحاد جماهیر شوروی یک کشتی یدک کش به نام سوخباتر (the Sukhbaatar)، به مغولستان هدیه داد؛ نیروی دریایی مغولستان دوباره به دنیا آمد. کشتی کنونی به نام سوخباتر سوم (Sukhbaatar III)، دارای خدمه ای هفت نفره است. فیلم مستندی که به وسیله شرکت Litmus Films فراوری شده است، ادعا می نماید فقط یک نفر از این خدمه شنا بلد است.
یک ملوان از نیروی دریایی مغولستان می گوید:
دوست دارم روزی در دریای واقعی باشم. تصور می کنم آرام و ملایم باشد. اینجا در دریاچه خووسگول آب بسیار سرد و خشن است.
سوخباتر سوم وظیفه جنگی بسیاری ندارد. دریاچه خووسگول به طور کامل از هر طرف به وسیله خاک مغولستان احاطه شده است. در دوران کمونیستی، این کشتی یدک کش از ضلع جنوب دریاچه نفت منتقل می کرد؛ سفری هشت ساعته که با اسب چهار روز طول می کشد (جاده ماشین رو وجود ندارد). اما وقتی دولت پسا-کمونیست، مرکز نفتی خود را به مکان دیگری منتقل کرد، نیروی دریایی هدفش را از دست داد. از آن پس نیروی دریایی خصوصی سازی و از طرف دولت رها شده است. اکنون خدمه کشتی با باربری و مسافربری در حال کوشش برای بقا هستند.
منبع: کجارو / amusingplanet.com